Kada je 2013. godine britanska serija “Broadchurch”, u produkciji kuće BBC, prvi put emitovana na malim ekranima, desila se jedna neobična stvar.
Naime, samu premijeru, ali i ostale epizode, koje su emitovane jednom sedmično, uživo je pratilo preko 9 miliona Britanaca, što je svojevrstan rekord u kontekstu njihovih serija novije produkcije. Nedugo potom, “Broadchurch” dobija etiketu nove Dauntonske Opatije (Downtown Abbey), britanske serije koja je doživjela planetarnu popularnost, u pravom smislu te riječi. U američkom časopisu Veniti Fer (Vanity Fair) se u oktobru 2013. godine, kada je serija bila na svojoj četvrtoj sezoni, pojavila vijest da je grupa azijskih turista sa svih strana okružila “gospodina Karsona”, odnosno glumca Džima Kartera (Jim Carter), koji je tumačio lik poznatog batlera porodice Krouli, dok je šetao obalom Mekonga u Kambodži. Iako su razlozi za njenu popularnost daleko različiti u Americi, u odnosu na Aziju, ona je ipak postojala, ne samo zato što ju je napisao Džulijan Felouz (Julian Fellows), nego i zato što je ona u Sjedinjenim Američkim Državama budila onu vrstu nostalgije i opčinjenosti Evropom, a posebno Velikom Britanijom, koja danas na političkom planu više ne postoji. Iste te godine izlazi i “Broadchurch”, serija u čiju su se planetarnu popularnost, ili, ako ništa, barem onu američku, polagane velike nade.
Međutim, kao što danas znamo, to se nije desilo. Jedan od mogućih razloga leži u činjenici da su Amerikanci, na čelu sa Foksom (Fox), neposredno nakon britanske premijere najavili američku adaptaciju, pod nazivom “Gracepoint”, sa Tenantom (David Tennant) u glavnoj ulozi. Takva odluka nije imala puno smisla, pogotovo ako uzmemo u obzir da je oficijelni jezik obe serije engleski, te da glavnog lika i u jednoj i u drugoj verziji igra Dejvid Tenant, najpoznatiji po svojoj ulozi Doktora, koji je u ovom slučaju trebalo da reprizira svoju ulogu.
Sa dvije sezone iza nas, “Broadchurch”, bolji nego ikad, je od 27. februara ponovo na malim ekranima. Treća, i posljednja sezona, čije će se epizode emitovati do 17. aprila, sada već tradicionalno prati začudni par detektiva. U pitanju su DI (Detective inspector) Aleks Hardi (Tennant), uz pratnju fantastične Olivije Kolman (Olivia Coleman), u ulozi DS (Detective Sergent) Eli Miler. Hardi je iskusni detektiv velikog grada koji, u potrazi za mirnijim životom i bijegom od skandaloznog prethodnog slučaja (fokus druge sezone), dolazi u priobalno mjestašce naziva “Broadchurch”, gdje ostaje do danas. Za razliku od njega, dobroćudna i nasmijana Eli, njegov partner, je starosjedilac i jedan od omiljenih stanovnika ovog turobnog gradića. Njih dvoje, kao centar priče, su ujedno i njen glavni pokretač, što je u neku ruku i vrlo pozitivna stvar, uzevši u obzir da se radi o vrlo talentovanim glumcima, kadrim da ovaj projekat iznesu u potpunosti do kraja.
Na površini, “Broadchurch” je kriminalistička serija koja se bavi jednim ubistvom (ili nekim drugim zločinom) po sezoni. Međutim, ispod površine, “Broadchurch” je zapravo otjelotvorenje jedne ideje koja tvrdi da su svi, bez izuzetka, osumnjičeni dok god se ne utvrdi suprotno. Ova ideja, iako vrlo bazična, svoje uporište traži u dihotomiji dva glavna lika gdje Hardi, vječni namćor, lišen povjerenja u ljude, stoji nasuprot Eli, vedroj ženi koja duboko vjeruje da niko iz njene male zajednice nije sposoban da počini gnusne zločine koje oni istražuju. Samim tim, ono što počinje kao klasična policijska istraga postepeno prerasta u tvrdnju da bez obzira na to koliko provodili vremena sa nekim, činjenica jeste da mi tu osobu nikada nećemo upoznati dovoljno, što je u finalu prve sezone tako vješto i prilično tragično prikazano.
Gledajući unazad, pod uslovom da izvršimo poređenje sa nekim drugim kriminalističkim serijama, možemo reći da je “Broadchurch” zasnovan na nešto izmijenjenoj formuli, koja definiše grad kao neku vrstu lika (i odličan prikaz teškse, sumorne britanske atmosfere), a njegove stanovnike kao elemente priče koja se proteže aktivno i konstantno, kroz sve sezone. To možda i nije toliko čudno, međutim, ako uzmemo za primjer “Most” (Bron/Broen) ili “Ubistvo” (The Killing), onda postaje jasno da, na primjer, Daniel, arogantni novinar, ili Tajs i Pernile, roditelji Nane Birk Larsen, čije su uloge u prvim sezonama ovih serija bile centralne, u drugoj i trećoj više nisu važni, jer se prelazi na nova ubistva i novi set likova, dok samo policajci koji vode istragu ostaju isti. U tom smislu, “Broadchurch” je drugačiji i dosta humaniji.
U njemu, Deni Latimer, dječak čije je ubistvo centralna tema prve sezone, ostaje zauvijek ime koje će se provlačiti kroz tkivo i narativ serije, ako ne u kontekstu njega samog, onda kroz odnos, patnju, bol i ljubav njegovih roditelja, Bet (Jodie Whittaker) i Marka Latimera (Andrew Buchan), čiju transformaciju i različite načine suočavanja sa strašnim gubitkom pratimo kroz sve tri sezone. Pored Bet i Marka, tu su i novinarka Megi Redklif (Carolyn Pickles), sveštenik Pol Koats (Arthur Darvill), Kloi Latimer (Charlotte Beaumont) i Džo Miler (Matthew Gravelle), te brojni drugi, uz obaveznu godišnju dopunu novih likova, koji su tu ne bi li dodatno obogatili priču. Njihove lične priče i međusobni odnosi, ali i načini na koji se nose sa stravičnim zločinima u svom bližem okruženju, kroz iskustvo kolektivne patnje, predstavljaju dobar dio tkiva ovog narativa, koji se kroz prizmu kriminalističke teme, zapravo bavi velikim, egzistencijalnim problemima malih, običnih ljudi.
Ocjena: 5/5
Tekst napisala: Monika Ponjavić
Monika Ponjavić je arhitekta, teatrolog, teoretičar audio-vizuelne umjetnosti i scenski dizajner. U slobodno vrijeme sadi baštu, spašava mačke i negoduje.
***ZABRANJENO JE PREUZIMANJE CIJELOG TEKSTA BEZ DOZVOLE REDAKCIJE. TEKST SE MOŽE PREUZETI DJELIMIČNO, UZ NAVOĐENJE IZVORA SA LINKOM NA SAJT SRPSKACAFE. SVAKO DRUGO PREUZIMANJE SMATRAĆE SE ZLOUPOTREBOM I PODLIJEŽE POKRETANJU TUŽBE.***
Besplatnu Android aplikaciju portala SrpskaCafe preuzmite ovdje.