SrpskaCafe pita: Trebamo li status Srpske vezati za sudbinu tzv. Kosova?!

Treba li Republika Srpska pitanje svog statusa vezati za sudbinu tzv. Kosova i “finalnog rješenja dijaloga Beograda i Prištine” ili svoj put treba “krčiti” isključivo samostalno, ne praveći paralele sa bilo kim?

Na naslovno pitanje sagovornici SrpskaCafe-a su imali različite odgovore, od toga da bi pitanja tzv. Kosova i Srpske trebalo rješavati u paketu do toga kako su ovo različita dva pitanja, koja ne bi trebalo vezivati jedan uz drugi.

Predsjednik Republike Srpske i lider SNSD-a Milorad Dodik komentarišući u nedavnom intervjuu “finalnu fazu dijaloga Beograda i Prištine” i traženjem najboljeg rješenja ponovio raniji stav da “pitanje Kosova ne treba odvajati od pitanja statusa Republike Srpske”.

– Konačno rješenje formalno gledano jeste i pripada Srbiji. Ali, mi koji ovdje živimo, kao Srbi, pripadnici istog naroda, smatramo da imamo legitimno pravo na jedno važno, naše istorijsko, nacionalno i narodno pitanje. A mi smo uvijek jasno govorili naše stavove. Naš stav je da to pitanje ne treba odvajati od pitanja statusa Republike Srpske – rekao je nedavno Dodik.

On je dodao da je nekoliko puta javno zamolio i samog predsjednika Srbije Aleksandra Vučića da se to pitanje postavi.

– Ne može samo za Srbe da važe različiti aršini. Kako je moguće da dođe neko na Kosovo i kaže “bez obzira što vi smatrate da ono teritorijalno pripada Srbiji, to je druga država”. A nama ovdje u BiH kaže “ima da ćutite”. Zato što je to neki eksperiment stranaca – rekao je Dodik.

Sa druge strane, njegov stranački kolega Rajko Vasić, koji je član Glavnog odbora SNSD-a, smatra povlačenje paralele između tzv. Kosova i Republike Srpske pogrešnim.

– Pitanje Republike Srpske i Kosova i Metohije su potpuno odvojena dva pitanja u svakom pogledu. Dodik griješi u svemu, kada lansira tu tezu. A lansira je više puta – ističe Vasić.

On dodaje da „srpsko paralelisanje ne ide u dobrom smjeru“, a pored Dodikove paralele Srpska-tzv. Kosovo, osvrnuo se i na Vučićevu Srbija-RS/BiH-Sandžak.

– Vučić je izjavio „Mi volimo Republiku Srpsku i ne smeta nam da Sarajevo voli Sandžak“. Šta je Sandžak u okviru Srbije? Šta je Sandžak u odnosima Srbije i BiH? Ništa. Da li je Sandžak bio autonomna pokrajina u SFRJ? Nije. Nije jasno na kojoj vagi su iste težine Republika Srpska i Sandžak – kaže, između ostalog, Vasić.

Da li bi Srpska mogla više da dobije ili izgubi ukoliko bi se “u paketu” sa tzv. Kosovom rješavala i njena sudbina, pitali smo i srpskog člana Predsjedništva BiH Mladena Ivanića.

– Ta teza znači da sami Srbi onda u suštini kažu “ili jedno ili drugo”. Jer ako kažete “treba povezati” pitanja Republike Srpske i tzv. Kosova, to otprilike znači da ako se izgubi Kosovo iz Srbije onda će Republika Srpska biti nezavisna, ali to znači da onda nema Kosova. A Kosovo je srpsko kao što je i Republika Srpska, zbog čega i jedno i drugo mora imati neku svoju ulogu u okviru srpskog duhovnog i nacionalnog prostora. Ma koliko lijepo zvuči teza da jedno sa drugim treba povezati ona implicitno znači da se u suštini odričemo jednog – ističe za SrpskaCafe Ivanić.

To znači, dodaje on, da ako tzv. Kosovo ostane u okviru Srbije onda Republika Srpska ne može biti čisto srpska.

– A ako bi Kosovo bilo van Srbije onda bi Republika Srpska bila van BiH. Ali bi mi indirektno time rekli da se jednog odričemo, u tom slučaju Kosova. Ja naprotiv ne mislim tako, mislim da mi moramo naći način, imati živce, strpljenje i snagu da i jedno i drugo bude maksimalno moguće srpsko. Ne bih išao na to da kažem da ta dva pitanja ne treba povezivati, ne, nego upozoravam da ma koliko lijepo zvučalo, to povezivanje znači u suštini da se jednog odričemo. A ja ne bih. Mi moramo voditi politiku da i Kosovo i Republika Srpska treba da ostanu dominantno srpski, da budu dio srpskog nacionalnog prostora – zaključio je za naš portal Ivanić.

Novinar Saša Bižić ističe za SrpskaCafe da je poželjno da vodeći ljudi Srbije i Republike Srpske potenciraju vezu između statusa Srpske i Kosova.

– Naravno, od insistiranja na ovakvoj paraleli ne treba očekivati naročitu nacionalnu korist u zakulisnim pregovorima, u kojima se rješava većina kriznih pitanja savremenog svijeta. Ali, sigurno nema ni štete, što je teza domaćih zagovornika “političke koriektnosti” po vašingtonsko-briselskim standardima. Jer, danas je posebno ogoljena činjenica da globalna “pravila igre” počivaju na sintagmi “jači tlači”, a ključni centri moći više se i ne trude da takav voluntarizam uviju u oblandu “međunarodnog prava” – ističe naš sagovornik.

Međutim, dodaje on, i u takvom, suženom manevarskom prostoru, nije bez značaja to da li ćete na otvoreno ruganje zdravom razumu – kroz istovremenu glorifikaciju centralizma iz Sarajeva i afirmaciju separatizma u Prištini – reagovati sa “bravo” ili “nije u redu”.

– A male, ali ipak postojeće šanse da dođe do realne veze između ova dva statusa zavise od situacije na koju RS ne može uticati – od ishoda Vučićeve aktuelne komunkacije sa Zapadom s ciljem potencijalne podjele Kosova i Metohije ili tzv. razgraničenja, pri čemu bi u prvi plan došla komparacija Srpske sa sjeverom Kosova, a ne, kao do sada, RS sa relacijom albanske tvorevine na tlu pokrajine naspram Beograda – zaključio je Bižić.

SrpskaCafe/Ognjen Tešić

Besplatnu Android aplikaciju portala SrpskaCafe preuzmite ovdje.