Rusija je pozvala ukrajinske borce i strane plaćenike da napuste metalurško postrojenje “Azovstal” u opkoljenom gradu Mariupolju danas do 12 časova po moskovskom vremenu, ali, prema posljednjim informacijama, iz postrojenja niko nije izašao.
– Svima koji polože oružje garantujemo život – saopštilo je rusko ministarstvo odbrane, prenosi RSE.
Ranije u utorak 19. aprila proruske snage su objavile da pokušavaju da zauzmu “Azovstal”, prenela je RIA pozivajući se na portparola Eduarda Basurina.
U ponedjeljak uveče je američki vojni zvaničnik rekao da Mariupolj, kako se čini, “i dalje odolijeva”.
“Azovstal” je jedna od najvećih evropskih metalurških fabrika. Proteže se na 11 kvadratnih kilometara i gleda na Azovsko more.
Zauzimanje Marijupolja, glavne luke u regiji Donbas, bila bi strateška nagrada za Rusiju, povezujući teritoriju koji drže proruske snage na istoku sa Krimom kojeg je Rusija anektirala 2014. godine.
Ruska vojska i snage DNR satjerale su ukrajinske ekstremističke odrede u najveće industrijsko preduzeće, gdje se sada porazom i predajom marinaca u fabrici “Iljič” privodi kraju zauzimanje ovog kompleksa, ali i grada od strane proruskih i ruskih snaga, među kojima su i čečenske jedinice.
Međutim, to je grad u gradu, šest nivoa podzemnih utvrđenja omogućavaju ekstremistima da se zaštite od granatiranja i bombardovanja.
Borbe u tom dijelu grada ne prestaju ni na minutu, odjekuju mine, tuku automati i mitraljezi, a između kuća tutnji teška vojna tehnika. U vazduhu se osjeća oštar miris goriva i spaljenih guma.
Najintenzivnije borbe vodile su se oko i u fabrici “Iljič”, koju su sada zauzeli Rusi.
Taktika je jednostavna, javlja Sputnjik. Najprije se na zgrade koje su zauzele ekstremističke snage ispaljuje nekoliko granata, zatim nastupaju jurišne grupe, nakon čega prostorije čiste pripadnici Specijalnog odreda za brzo reagovanje (SOBR – specijalna jedinica ruske Nacionalne garde) i provjere obavljaju demineri.
Strateško čvorište
Pored militanata bataljona “Azov”, u fabrici “Azovstal” utvrdili su se i pripadnici 36. zasebne brigade marinaca Oružanih snaga Ukrajine, više od 3.000 vojnika, od kojih se više od 1 000 predalo početkom sedmice.
Ukrajinska vojska pretvorila je željezaru u jedno ogromno utvrđeno područje koje je izuzetno teško osvojiti.
Za juriš se vrše temeljne pripreme: u Marijupolj su prvo stigli teški samohodni minobacači kalibra 240 milimetara “tulipan”. Njihov zadatak je da probiju odbranu protivnika.
“Azovstal” je najveći industrijski centar regiona, u suštini, grad u gradu. Fabrika se nalazi u južnom dijelu Marijupolja na obali Azovskog mora, na ušću rijeke Kalmius. Posmatrano iz ptičje perspektive, radi se o ogromnom lavirintu, površine 11 kvadratnih kilometara. U sovjetsko vrijeme ovde je izgrađeno 41 postrojenje i 80 velikih hala.
U fabrici je radilo najmanje 10 000 ljudi: topili su čelik, bavili se livenjem gvožđa, isporučivali koks, pravili šine i još mnogo toga. U Ukrajini je ovo preduzeće bilo monopolista kada je riječ o mnogim vrstama valjanog metala. Na primjer, 2020. godine izliveno je preko četiri miliona tona čelika.
Šest spratova pod zemljom
Teško je zamisliti bolju liniju za odbranu – fabrika je građena tako da traje vijekovima. Betonski zidovi, razgranata mreža prolaza i tehnoloških tunela, brojne visoke konstrukcije idealne za osmatranje i snajperske položaje.
U pogonima su opremljeni položaji tako da mogu odolijevati duže vrijeme, a svi prilazi njima su gusto minirani. Artiljeriju “Azova” i Oružanih snaga Ukrajine uglavnom čine preostali minobacači koji su raspoređeni bliže obali i zaštićeni masivnim fabričkim postrojenjima.
Pod kombinatom se nalaze skladišta i pouzdana skrovišta koja idu ispod zemlje na dubinu od šest spratova. Ekstremističke snage se slobodno kreću njima i tajno prebacuju pojačanja iz jedne tačke u drugu.
Savjetnik premijera samoproglašen Donjecke narodne republike Jan Gagin izjavio je da ispod fabrike “Azovstal” u Marijupolju postoji podzemni grad, a neke zgrade su projektovane tako da izdrže nuklearni udar.
On je za RIA Novosti rekao da je “Azovstal ogromna građevina, fabrika iz sovjetskog vremena i da se njena površina može mjeriti sa još jednim gradom, sa još jednim Marijupoljem, da ima sopstvene komunikacije, puteve i podzemlje. Gagin je naveo da su prilikom izgradnje uzete u obzir mogućnosti kao što su bombardovanje i blokade, a da su neke zgrade čak projektovane za nuklearni udar”.
Glavnu poteškoću predstavlja to što je većina hala “Azovstal” skrivena od kamera sredstava za vazdušno izviđanje ofanzivnih snaga. Međutim, ukrajinske ekstremističke snage su satjerane u jazbinu i jasno je da im odatle nema izlaska, navodi Spunjik, o čemu govore i svakodnevne predaje ukrajinskih snaga.
Šta se vidi iz svemira?
Privatna američka satelitska kompanija “Maksar” uspjela je na kratko da zaviri u odlučne bitke snimljene iz svemira.
– Dim i vatra su primijećeni iz brojnih zgrada u zapadnom i istočnom dijelu grada, kao i u blizini fabrike čelika “Azovstal”, mjesta trenutnih borbi između ruskih i ukrajinskih snaga – navodi se.
Bezbjednosni izvor u EU rekao je Rojtersu da je teško reći koliko dugo Ukrajinci mogu da izdrže, a takođe je teško Rusiji da okupira cijeli grad zbog industrijskih kompleksa.
– Ispod čeličane postoje sistemi podzemnih tunela. Mariupolj je veoma važan Putinu jer nakon pobijede tamo (i predaje Azovskih trupa) može da tvrdi da je proces “denacifikacije” uspješan – dodao je izvor.
Pomoćnik gradonačelnika Mariupolja rekao je da Rusija planira da slavi pobjedu u tom gradu 9. maja, na dan kada Moskva obilježava pobjedu nad nacističkom Njemačkom u Drugom svjetskom ratu godišnjom paradom na Crvenom trgu.
Besplatnu Android aplikaciju portala SrpskaCafe preuzmite ovdje.