Vrhovine je malo mjesto na putu koji povezuje Otočac i Korenicu. U centru ovog malog, ali simpatičnog ličkog mjesta, dominira i svojom pojavom plijeni Pravoslavni hram posvećen arhangelima Mihailu i Gavrilu.
Hram je više puta rušen, ali se uvijek iznova iz pepela uzdizao. O golgoti koju je upravo ovaj hram prebrodio, ali i o istoriji ovog malog mjesta govori nam paroh Slađan Nikić.
– S kraja šesnaestog i početkom sedamnaestog vijeka, Srbi su tražeći spasa od najezde Turaka, počeli naseljavati ovaj dio Like. Prvi naseljeni Srbi na ovim prostorima, bili su Srbi Usorci, iz doline rijeke Usore. Prva naseljena mjesta bili su Vilić, Staro selo, Brlog. Položaj Srba tada, u Austrougarskoj monarhiji bio je težak, uprkos pisanim ovlaštenjima koja su imali, u stvarnosti i nisu imali te privilegije. Na Srpskom saboru u manastiru Krušedol, 1707. godine, ispred crkvenih vlasti, vojnih i građanskih, tada su Srbima, data dva vladičanstva, Karlovačko i Kostajničko. Na tome saboru bio je prisutan tadašnji jeromonah iz manastira Gomirja, Danilo Ljubotina, koji je rodom upravo iz Gacke doline. Iz Srpskog polja. Danilo Ljubotina biva izabran za episkopa Karlovačkog 1713. godine. To je bilo veoma važno za duhovni preporod ovog kraja – zbori paroh Otočački Slađan Nikić.
Prvobitne bogomolje ovdje bile su crkve brvnare, a hram u Vrhovinama je sagrađen 1764. godine. U drugom svjetskom ratu ovaj hram je služio italijanskoj vojsci kao konjušnica. S proljeća 1945. godine bio je znatno oštećen u avio-bombardovanju, pojasnio je paroh Nikić dodajući da je poslijeratnu, novu vlast dočekao u ruševnom stanju.
– Nova komunistička vlast tražila je da se hram ukloni, radi prostornog uređenja. Tako su u Gornjim Vrhovinama, ratom oštećeni hram Svetog Nikolaja, Srbi komunisti su razorili i od njega napravili društveni dom. Tako je narod ovdje stradao kako u samom Drugom svjetskom ratu, tako i u poratnom periodu. Ipak 1973. godine zaslugom sveštenika Miloša Spasojevića, i predsjednika građevinskog odbora Janka Grujića krenula je obnova oboga hrama – kaže Nikić.
Vjernika, priča paroh Slađan, ima i oni rado dolaze u svoju crkvu. Pogotovo na hramovnu slavu i velike praznike.
Ovdje će vam danas reći, da su Vrhovine mjesto ugodnog življenja. Ovdje su posljednjih nekoliko godina dobrano zavrnuli rukave da bi našli svoje mjesto pod zubatim ličkim suncem. Po zadnjem popisu u Vrhovinama živi 666 stanovnika. Većinom su to Srbi. I načelnik opštine dolazi iz reda srpske nacionalne manjine.
– Vrhovine su zapadni ulaz u Nacionalni park Plitvička jezera. Mi kao zajednica i razvijamo destinaciju Plitvice Westgate. Jedan od segmenata te destinacije je i naš sportsko rekreacioni centar Bijeli vrh. Dobar dio opštine jeste dio Nacionalnog parka. To, kao i svaka medalja, ima dvije strane, prednost je što smo dio Nacionalnog parka, jer su Plitvice i Dubrovnik brend Hrvatske, s te strane nam je to prednost, jer posjetiocima Nacionalno parka možemo pružati dodatne turističke usluge, s druge strane jeste otežavajuća okolnost jer je funkcionisanje unutar samog parka puno teže, pa i svaka investicija je do 30% skuplja u samom startu – rekao je načelnik opštine Vrhovine Milorad Delić.
Pored turizma ljudi se ovdje bave i poljoprivredom. Evropski fondovi podstiču ljude da se u cijelu priču aktivnije uključe, pa je to tako i ovdje, kazuje naš sagovornik naglašavajući da su mještani ovdje prepoznali svoju priliku.
U Vrhovinama danas ima 18 OPG-ova koji se bave ekološkim oblikom proizvodnje.
– Unazad dvadesetak godina imali smo velikih problema sa požarima, jer je gro zemljišta bilo neobrađeno, danas imamo situaciju da većini ljudi koji se bave poljoprivredom, od koje dosta pristojno žive, nedostaje obradivog zemljišta – rekao je Delić
Opština, kažu, brine o svojim mještanima na razne načine. Kako za one starije tako i za one mlađe. Stariji imaju svoje mjesto okupljanja. Oni mlađi, koji su ranijih godina odlazili, sada se kažu polako vraćaju jer su prepoznali potencijal kojeg ova lokalna zajednica nudi. Puno je projekata koji su već u Vrhovinama realizovani, ili je njihova realizacija u toku. U fokusu je turizam.
Lokalna zajednica je očito prepoznala ovdje svoju šansu, pa se, aktivno uključila u cijelu priču. Mještani takođe. Smještajnih kapaciteta je sve više.
Motor razvoja je definitivno sportski centar Bijeli vrh. Pored novoizgrađene kuglane u njegovom sastavu je i do skora najduži zip lajn u Evropi “Pazi medo” u Rudopolju, koji vrvi od turista, uglavnom iz zemalja Zapadne Evrope. Tu su bicikističke staze, grade se Nordijski sportski centar, hosteli…
U županiji Ličko-senjskoj nam rekoše da su Vrhovine odličan primjer opstanka i ostanka na ovim prostorima. Sve ponajviše zahvaljujući agilnom načelniku opštine, ljudima koji očito dobro znaju svoj posao, i vrijednim mještanima.
– Brojni projekti su odrađeni ovdje u zadnjih petnaestak godina, ponajviše zahvaljujući opštinskoj upravi ovdje koja je prepoznala šansu ove male ali simpatične lokalne zajednice koja bi mogla biti uzor mnogima – kaže zamjenik župana Ličko-senjske županije Milan Uzelac.
Na kraju dodajmo da su ovo nadasve lijepe priče. To su priče koje vam daju snagu da idete dalje, da zabilježite nešto slično, da se vidi da se na ovim našim prostorima može pristojno živjeti. I ujedno sačuvati rodna gruda.
Elta TV/SrpskaCafe
Besplatnu Android aplikaciju portala SrpskaCafe preuzmite ovdje.