Kancelarija za kontrolu strane imovine američkog Ministarstva trezora (OFAC) sankcionisala je Vladimira Perišića i kompaniju “Elpring” koji “podržavaju korumpiranu mrežu pokrovitelja u Bosni i Hercegovini (BiH) koja pokušava izbjeći sankcije SAD-a”.
– Ova mreža je direktno povezana sa Igorom Dodikom, sinom Milorada Dodika, predsjednika Republike Srpske (RS).
Dodik je godinama koristio svoj službeni položaj za gomilanje ličnog bogatstva preko kompanija povezanih sa njim i Igorom. Ova korupcija je doprinijela potkopavanju povjerenja javnosti u državne institucije BiH i vladavinu prava – navodi se u sankcijama.
– Predsjednik RS Milorad Dodik, njegovi saradnici i njegovi pomagači nastavljaju da koriste svoj privilegovani položaj da naruše povjerenje javnosti u regionalne mirovne okvire i institucije koje su donijele stabilnost i sigurnost u Bosnu i Hercegovinu – rekao je vršilac dužnosti podsekretara za terorizam i obavještajne poslove Ministarstva finansija SAD, Bredli T. Smit.
Finansijska mreža Igora Dodika i pokušaj izbjegavanja efekata američkih sankcija
Sjedinjene Države su označile Dodika 5. januara 2022. godine zbog odgovornosti ili saučesništva u kršenju ili djelovanju koje je ometalo ili prijetilo sprovođenju Dejtonskog mirovnog sporazuma, kao i zbog koruptivnih aktivnosti.
Takođe, Sjedinjene Države su ranije označile Dodika 17. jula 2017. zbog ometanja ili prijetnje ometanjem Dejtonskog sporazuma. Pored toga, Sjedinjene Države su 20. oktobra 2023. označile Dodikovu djecu, Igora i Goricu, zbog materijalne pomoći, sponzorisanja ili pružanja finansijske, materijalne ili tehnološke podrške Dodiku, osobi čija su imovina i interesi blokirani.
Napori Dodikovih da se obogate doveli su do OFAC-ovih označavanja 20. oktobra 2023. i 18. juna 2024. godine ključnih dijelova njihove korumpirane mreže zaštite, uključujući nekoliko entiteta i pojedinaca pod Igorovom direktnom kontrolom.
Od označavanja, Dodikova mreža je preduzela agresivnu strategiju za pokušaj zaobilaženja efekata sankcija, uglavnom restrukturiranjem i ponovnim uspostavljanjem korporativnih entiteta kako bi prikrili kontrolu i prenijeli imovinu kompanije sa označenih entiteta.
Dodik je koristio svoju zvaničnu poziciju da usmjeri državne ugovore RS-a ka mreži privatnih kompanija koje on i Igor nadziru. Iako Igor kontroliše mnoge kompanije u ovoj mreži, on prikriva svoju ličnu povezanost sa kompanijama oslanjajući se na nominalne vlasnike i direktore.
Jedan od ovih pojedinaca je Vladimir Perišić, generalni direktor Prointer ITSS, kojeg je OFAC označio 18. juna 2024. Kao generalni direktor Prointera, entiteta pod Igorovom kontrolom, Perišić je pružao izvještaje Igoru, tražio njegovo odobrenje i uputstva, te sprovodio poslovne odluke po Igorovim uputstvima.
Dodatno, Perišić je predložio i sproveo koruptivnu šemu povraćaja novca koja je uključivala “Prointer” nakon što je dobio instrukcije i odobrenje od Igora.
Nakon što je Kaldera Kompanija označena 18. juna 2024, Igor je uputio Milenka Čičića da osnuje “Elpring” d.o.o. Laktaši, koji bi služio kao zamjena za Kalderu.
Uz Igorovo odobrenje, Čičić je osnovao “Elpring” i koordinisao prenos cjelokupne imovine i operacija Kaldera kompanije, uključujući zaposlene, na “Elpring”. Tokom ovog procesa, Čičić je rutinski tražio Igorovo odobrenje za donošenje ključnih poslovnih odluka i obezbijedio da i Igor i on imaju račun za “Elpring” kojim bi mogli upravljati.
Perišić i “Elpring” su označeni zbog vlasništva ili kontrole od strane Igora ili djelovanja u njegovo ime, direktno ili indirektno, kao osobe čija su imovina i interesi blokirani.
Implikacije sankcija
Kao rezultat današnje akcije, sva imovina i interesi u imovini navedenih osoba koja se nalaze u Sjedinjenim Državama ili pod kontrolom američkih osoba su blokirani i moraju biti prijavljeni OFAC-u.
Pored toga, svaki entitet koji je u vlasništvu 50% ili više od strane jedne ili više blokiranih osoba je takođe blokiran. Sve transakcije od strane američkih osoba ili unutar (ili kroz) SAD koje uključuju bilo koju imovinu ili interese u imovini označenih ili blokiranih osoba su zabranjene, osim ako nisu odobrene opštom ili posebnom licencom koju je izdao OFAC, ili izuzete.
Ove zabrane uključuju davanje bilo kakvog doprinosa ili pružanje sredstava, robe ili usluga od strane, ka ili za dobrobit bilo koje blokirane osobe i prijem bilo kakvog doprinosa ili pružanja sredstava, robe ili usluga od bilo koje takve osobe.
Neameričke osobe su takođe zabranjene da prouzrokuju ili se udruže kako bi prouzrokovale američkim osobama da svjesno ili nesvjesno prekrše američke sankcije, kao i da učestvuju u ponašanju koje izbjegava američke sankcije.
Pored toga, finansijske institucije i druge osobe koje se upuste u određene transakcije ili aktivnosti sa sankcionisanim entitetima i pojedincima mogu se izložiti sankcijama ili biti predmet izvršnih mjera.
Zabrane uključuju davanje bilo kakvog doprinosa ili pružanje sredstava, robe ili usluga od strane, ka ili za dobrobit bilo koje označene osobe, ili prijem bilo kakvog doprinosa ili pružanja sredstava, robe ili usluga od bilo koje takve osobe.
Snaga i integritet OFAC sankcija proizilaze ne samo iz sposobnosti OFAC-a da označi i doda osobe na SDN Listu, već i iz njegove spremnosti da ukloni osobe sa SDN Liste u skladu sa zakonom. Krajnji cilj sankcija nije kazna, već postizanje pozitivne promene u ponašanju.
Gerila/Avaz
Besplatnu Android aplikaciju portala SrpskaCafe preuzmite ovdje.