U češkom gradu Terezin danas je služen parastos i odata počast Gavrilu Principu koji je preminuo na današnji dan prije 106 godina u zatvoru u Terezinskoj tvrđavi.
Parastos kraj spomen-ploče ispred ćelije u kojoj je Princip tamnovao u okviru nekadašnjeg austrougarskog zatvora služio je sveštenik Vojske Srbije, a kadeti Vojne akademije nosili su zastave Srbije i Republike Srpske.
Ceremonija polaganja venaca i odavanja počasti održana je i u crkvi Uspenja Presvete Bogorodice na Olšanskom groblju, gde se nalaze spomen-kosturnica sa 131 sahranjenim srpskim vojnikom i spomen-ploča kralju Aleksandru Karađorđeviću.
Ceremoniju polaganja vijenaca predvodili su državni sekretar Zoran Antić i ambasador Srbije u Češkoj Berislav Vekić.
U Terezinu su danas bile delegacije Ministarstva odbrane Srbije, Vojne akademije, Udruženja ratnih dobrovoljaca 1912 – 1918. i mnogi drugi.
Delegacija Udruženja ratnih dobrovoljaca 1912 – 1918. sutra će posjetiti nakadašnji koncentracioni logor Jindrihovice u kome je tokom Prvog svjetskog rata ubijeno 7.100 srpskih zarobljenika, rečeno je Srni u ovom Udruženju.
Gavrilo Princip je kao član “Mlade Bosne”, koja se zalagala za okončanje austrougarske vladavine u BiH izvršio atentat na austrougarskog prestolonasljednika Franca Ferdinanda 28. juna 1914. godine.
On je rođen 25. jula u Obljaju kod Bosanskog Grahova, a preminuo na današnji dan 1918. godine u češkom zatvoru u Terezinu.
Princip je kao maloljetnik osuđen na 20 godina teške tamnice, a zbog nehumanih zatvorskih uslova obolio je od tuberkuloze. Kaznu je služio u samici, gdje je polako umirao od gladi i bolesti, prebijan je svakodnevno i zvjerski mučen.
Sahranjen je tajno u noći između 28. i 29. aprila i do kraja rata niko nije znao gdje mu je grob. Austrougarski vojnik, Čeh František Lebl je poslije rata otkrio mjesto na kojem Princip počiva.
Principovi posmrtni ostaci su, zajedno sa Čabrinovićevim, ostacima Trifka Grabeža i drugih zavjerenika umrlih u Terezinu, preneseni u Sarajevo i tu sahranjeni u zajedničku grobnicu.
Posljednjih godina na Vidovdan se održava manifestacija “Principovi dani u Istočnom Novom Sarajevu” tokom koje predstavnici grada Istočno Sarajevo i opština u njegovom sastavu posjećuju spomen-kapelu Vidovdanskih heroja i polažu vijence na mjestu, gdje je sahranjen Gavrilo Princip i ostali članovi “Mlade Bosne”, kao i na spomenik u parku “Gavrilo Princip” u Istočnom Novom Sarajevu.
Srna
Besplatnu Android aplikaciju portala SrpskaCafe preuzmite ovdje.